จริงหรือไม่: แบกของหนัก สะพายกระเป๋าหนัก ทำให้กระดูกสันหลังคด?

โรคกระดูกสันหลังคด เป็นภาวะที่เกิดจากกระดูกสันหลังมีลักษณะความโค้งที่ผิดปกติ มีผู้คนหลายล้นคนทั่วโลกที่เผชิญกับโรคนี้ หลายๆ คนเชื่อว่าการสะพายกระเป๋าเป้ หรือกระเป๋าสะพายที่มีน้ำหนักมากจะทำให้เกิดโรคกระดูกสันหลังคดได้ คำกล่าวอ้างนี้เผยแพร่มาหลายปี ทำให้เกิดความกังวลในหมู่นักเรียน นักศึกษา วัยทำงาน และกลุ่มคนที่ต้องสะพายกระเป๋าหรือแบกของหนักเป็นประจำ

ข้อกล่าวอ้างบนโซเชียลมีเดีย

เมื่อไม่นานมานี้ ผู้ใช้บนแพลตฟอร์ม X ได้แชร์ข้อความที่ระบุว่า “เตือนสาวๆที่ชอบแบกบ้าน ว่าการใช้กระเป๋าสะพายข้างเดียว เสี่ยงต่อการเป็นกระดูกสันหลังคด ล่าสุดนี่โดนหมอทักตอนตรวจสุขภาพ ว่ากระดูกเริ่มคดแล้ว ผู้หญิงเป็นกันเยอะ ยิ่งคนที่แบกคอมแบกไอแพดและของเยอะๆ ให้เปลี่ยนไปใช้เป้จะดีกว่า”

ที่มา | ลิงก์ถาวร

โดยล่าสุดโพสต์ดังกล่าวมีการรีโพสต์กว่าสามหมื่นครั้ง และมีการรับชมไปกว่าเจ็ดล้านครั้ง

รู้จักโรคกระดูกสันหลังคด

โรคกระดูกสันหลังคด (Scoliosis) คือภาวะที่กระดูกสันหลังมีการโค้งออกไปบริเวณด้านข้าง โดยปกติแล้วกระดูกสันหลังของคนเราจะมีความโค้งตามปกติ และเมื่อมองจากด้านหลัง กระดูกสันหลังจะดูตรง อย่างไรก็ตาม ผู้ที่มีภาวะกระดูกสันหลังคดจะมีส่วนโค้งของกระดูกสันหลังรูปตัว S หรือรูปตัว C โดยการโค้งนี้สามารถเกิดขึ้นได้ที่ด้านใดด้านหนึ่งของกระดูกสันหลังและในตำแหน่งต่างๆ ในกระดูกสันหลัง และสาเหตุที่มาของภาวะกระดูกสันหลังคดก็ยังไม่เป็นที่แน่ชัด (ที่มา: National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases)

แม้ภาวะกระดูกสันหลังคดส่วนใหญ่ที่พบจะมีแนวโน้มมาจากปัจจัยด้านพันธุกรรม ภาวะดังกล่าวก็อาจมาจากสาเหตุอื่นๆ ได้เช่นกัน ยกตัวอย่างเช่น

สภาวะทางประสาทและกล้ามเนื้อเฉพาะส่วน เช่น สมองพิการ หรือกล้ามเนื้อเสื่อม
ความบกพร่องแต่กำเนิด ที่ส่งผลต่อการพัฒนาของกระดูกของกระดูกสันหลัง
การผ่าตัดผนังหน้าอกขณะยังเป็นทารก
การบาดเจ็บหรือการติดเชื้อที่กระดูกสันหลัง
ความผิดปกติของไขสันหลัง

(ที่มา: Mayo Clinic)

งานวิจัยและความเห็นจากผู้เชี่ยวชาญ

งานวิจัยในหัวข้อ “ความก้าวหน้าทางการวิจัยเกี่ยวกับสาเหตุและการเกิดโรคของกระดูกสันหลังคดโดยไม่ทราบสาเหตุในวัยรุ่น” จากภาควิชากระดูกและข้อ Peking Union Medical College Hospital กรุงปักกิ่ง ได้สรุปไว้ว่า ปัจจุบันสาเหตุที่มาของโรคกระดูกสันหลังคดโดยไม่ทราบสาเหตุในวัยรุ่น (AIS) นั้นยังไม่ทราบแน่ชัด แนวคิดปัจจุบันเพื่อศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับโรคนี้สามารถแบ่งออกเป็นเก้าประเด็น ได้แก่ ศึกษาสเต็มเซลล์ในไขกระดูก การวิจัยทางพันธุกรรม การวิเคราะห์เนื้อเยื่อ การวัดกลไกของกระดูกสันหลัง ศึกษาระบบประสาท การศึกษาฮอร์โมน การวิเคราะห์ทางชีวเคมี การดูปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม และการสำรวจวิถีชีวิต ซึ่งแนวคิดเหล่านี้สามารถช่วยเป็นแนวทางในการวิจัยเพิ่มเติมถึงสาเหตุที่เกิดโรคและวิธีรักษาได้

จากบทความในหัวข้อ “กระเป๋าเป้หนักๆ กับเด็กๆ” ของ Southwest Scoliosis and Spine Institute ได้กล่าวถึงประเด็นโรคกระดูกสันหลังคดและความเชื่อมโยงของน้ำหนักกระเป๋าเป้ว่า โรคกระดูกสันหลังคดไม่ได้เกิดจากการถือสิ่งของ ไม่ว่าจะหนักแค่ไหนก็ตาม แม้ว่าเป้สะพายหลังจะไม่ทำให้เกิดอาการกระดูกสันหลังคด แต่การถือของหนักๆ ก็อาจทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับกระดูกสันหลังในรูปแบบอื่นๆ ได้ ซึ่งปกติจะเกิดขึ้นเมื่อกระเป๋าเป้มีน้ำหนักมากและสายรัดหลวมเกินไป หรือเมื่อเด็กโน้มตัวไปข้างหน้าขณะที่สะพายกระเป๋าที่น้ำหนักมากเกินไปก็ทำให้กระดูกสันหลังไม่ตรงแนวได้

นอกจากนี้ นายแพทย์ กุลพัชร จุลสำลี ศัลยแพทย์กระดูกและข้อ สถาบันการแพทย์จักรีนฤบดินทร์ ได้อธิบายถึงกรณีนี้ไว้ว่า การแบกของหนัก ไม่ใช่ปัจจัยที่ส่งผลต่อกระดูกสันหลังคดแต่อย่างใด

ที่มา: RAMA Channel

สรุป

แม้ว่าการแบกกระเป๋าที่มีน้ำหนักมากอาจทำให้เกิดปัญหาต่างๆ ที่กระดูกสันหลัง แต่ไม่ใช่สาเหตุของการเกิดภาวะกระดูกสันหลังคด แม้อาจยังไม่ทราบสาเหตุของโรคที่แน่ชัด ภาวะกระดูกสันหลังคดมักมีที่มาจากพันธุกรรม หรืออาจมาจากความผิดปกติอื่นๆ ร่างกาย