ฝูงแมลงสาบจำนวนมหาศาลบุกนครเมกกะเมื่อเร็วๆ นี้ จริงหรือไม่?

เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา วิดีโอที่อ้างว่ามีฝูงแมลงสาบออกมาจากพื้นดินในบริเวณแกรนด์มัสยิด นครเมกกะ ประเทศซาอุดีอาระเบียได้แพร่กระจายบนโซเชียลอย่างแพร่หลาย

โดยในวิดีโอดังกล่าวมีแมลงจำนวนมหาศาลในมัสยิดขณะที่ชาวมุสลิมมารวมตัวกันเพื่อทำการละหมาด พร้อมคำบรรยายโพสต์:

“ข่าวด่วน!*

ทำไมสิ่งนี้ถึงเกิดขึ้นตอนนี้!

ในนครเมกกะ น้ำท่วมหลุมฝังศพของมูฮัมหมัดและผู้คนนับล้านที่มาเฉลิมฉลองเดือนรอมฎอน นาทีหลังฝนหยุด แมลงสาบนับล้านออกมาจากใต้พื้นดิน จึงต้องหยุดสวดมนต์ ทุกคนเริ่มวิ่งหนี..”

Source | Archive

โดยวิดีโอดังกล่าวได้ถูกแชร์ต่อเป็นจำนวนมากบนเฟซบุ๊ก

จากการตรวจสอบ เราพบว่าคำบรรยายในวิดีโอข้างต้นนั้นได้มีการแปลมาจากโพสต์ในภาษาอังกฤษที่มีการแชร์อย่างแพร่หลายบนเฟซบุ๊ก เช่นเดียวกับโพสต์ในภาษาไทย

Source | Archive

นอกจากนี้ วิดีโอดังกล่าวยังถูกแชร์บนแพลตฟอร์มอื่นๆ เช่น ทวิตเตอร์ ด้วยเช่นเดียวกัน

ตรวจสอบข้อเท็จจริง

เราเริ่มดำเนินการตรวจสอบโดยใช้ฟีเจอร์ Reverse Image Search ด้วยคีย์เฟรมจากวิดีโอดังกล่าว และพบว่าวิดีโอถูกโพสต์อย่างกว้างขวางในโซเชียลมีเดีย อย่างไรก็ตาม เราไม่พบข่าวหรือข้อมูลเกี่ยวกับฝูงแมลงสาบจำนวนมหาศาลจากสื่อในซาอุดีอาระเบีย รัฐบาลซาอุดีอาระเบีย หรือฝ่ายที่ดูแลของมัสยิดในนครเมกกะในช่วงเร็วๆ นี้แต่อย่างใด

ต่อมา เราได้ค้นหาโดยใช้คำสำคัญต่างๆ เกี่ยวกับเหตุการณ์นี้ และเราพบรายงานข่าวในปี 2019 และ 2020 ที่รายงานว่ามีฝูงตั๊กแตนขนาดใหญ่บุกนครเมกกะ และเมื่อทำการค้นหาเพิ่มเติม เราก็พบรายงานข่าวจาก Newsweek ที่เผยแพร่เมื่อวันที่ 11 มกราคม 2019 พร้อมคำบรรยายที่แปลได้ว่า “ฝูงตั๊กแตนบุกแกรนด์มัสยิดของนครเมกกะ สถานที่อันศักดิ์สิทธิ์ที่สุดในโลกของชาวมุสลิม (Mecca’s Grand Mosque, the World’s Holiest Muslim Site, Is under Attack by Locusts.)”

นอกจากนี้ สื่ออังกฤษอย่าง Express ก็ได้รายงานเหตุการณ์นี้เช่นเดียวกันเมื่อวันที่ 12 มกราคม 2019

Archive

ตามรายงานของ geo.tv ระบุว่า “ฝูงตั๊กแตนทะเลทรายบุกโจมตีนครเมกกะอันศักดิ์สิทธิ์ โดยฝูงตั๊กแตนนับล้านบินไปเกาะบนหอนาฬิกาของนครเมกกะหลบผู้คน และแผนกสิ่งแวดล้อมของซาอุดีอาระเบียได้เข้าไปจัดการและทำลายฝูงตั๊กแตนอย่างทันท่วงที”

นอกจากนี้เรายังพบทวีตของเทศบาลนครเมกกะ ที่ได้โพสต์รูปถ่ายขณะดำเนินการกำจัดตั๊กแตนออกจากแกรนด์มัสยิดแห่งนครเมกกะ เมื่อวันที่ 8 มกราคม 2019

(แปลทวีต: M. Muhammad Al-Quwaihis นายกเทศมนตรีนครเมกกะอันศักดิ์สิทธิ์ กำกับทีมสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อมในเครือ เพื่อดำเนินการจัดการกับฝูงตั๊กแตนดำทั่วบริเวณมัสยิดของนครเมกกะตลอดทั้งวัน จนกว่าจะทำการกำจัดจนแล้วเสร็จทั้งหมด ตามประสงค์ของพระเจ้า)

นอกจากนี้ เราพบข่าวและวิดีโอต่างๆ ที่ระบุว่าเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นในปี 2019 โดยจากแหล่งข่าวที่เราพบนั้น แมลงเหล่านี้ไม่ใช่แมลงสาบ แต่เป็นตั๊กแตนดำ และเรายังพบบทความตรวจสอบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับวิดีโอดังกล่าวบนเว็บไซต์เกี่ยวกับศาสนาอิสลาม ซึ่งระบุว่าข้อมูลนี้ไม่ถูกต้องอีกด้วย

สรุป

Fact Crescendo พบว่าข้อกล่าวอ้างในวิดีโอนี้เป็นข้อมูลเท็จ โดยเหตุการณ์ดังกล่าวไม่ได้เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อเร็วๆ นี้ แต่เป็นเหตุการณ์ตั้งแต่ปี 2019 และฝูงแมลงที่ปรากฏในคลิปวิดีโอคือตั๊กแตนดำ ไม่ใช่แมลงสาบ ส่วนในปี 2023 เรายังไม่พบรายงานเหตุการณ์ใดๆ ที่เกี่ยวกับฝูงตั๊กแตนในกรุงเมกกะ

Title:ฝูงแมลงสาบจำนวนมหาศาลบุกนครเมกกะเมื่อเร็วๆ นี้ จริงหรือไม่?

Fact Check By: Cielito Wang

Result: False