วิดีโอไวรัลหมึกยักษ์โผล่น้ำตื้น มีสาเหตุจากโลกร้อนจริงหรือไม่?

เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา วิดีโอการจับหมึกยักษ์ได้กลายเป็นไวรัลบนแพลตฟอร์ม X โดยมีการรับชมไปกว่าสี่ล้านครั้ง พร้อมข้อกล่าวอ้างว่าเป็นสัญญาณเตือนถึงสภาพแวดล้อมที่กำลังเปลี่ยนแปลง ข้อกล่าวอ้างบนโซเชียลมีเดีย ผู้ใช้ X ได้โพสต์วิดีโอของเรือประมงกำลังพยายามจับหมึกยักษ์ พร้อมคำบรรยายประกอบว่า “เจอปลาหมึกตัวขนาดนี้ คนมันก็ดีใจ แต่หารู้ไม่ นี่คือสัญญาณเตือน พวกนี้อยู่ในน้ำที่ลึกมาก ถ้ามันออกมาให้จับง่ายๆ แสดงว่าอาหารมันน้อยลง สภาพแวดล้อมเปลี่ยนแปลง” ที่มา | ลิงก์ถาวร โดยล่าสุดโพสต์ดังกล่าวมีการแชร์ต่อกว่าสามหมื่นครั้ง และมีการรับชมไปกว่าห้าล้านครั้ง ตรวจสอบข้อเท็จจริง หมึกยักษ์ในวิดีโอคือหมึกสายพันธุ์อะไร: หมึกยักษ์ในวิดีโอดังกล่าวมีชื่อว่า “หมึกฮัมโบลต์” มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Dosidicus gigas หรือที่รู้จักกันในชื่อหมึกจัมโบ้ เป็นหนึ่งในหมึกสายพันธุ์นักล่าที่ใหญ่ที่สุดชนิดหนึ่ง มีถิ่นกำเนิดในน่านน้ำอุ่นของมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันออก หมึกฮัมโบลต์มีจำนวนประชากรเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา โดยขยายพันธุ์ไปจนถึงตอนเหนือของอลาสกา แหล่งอาศัยและพฤติกรรมของหมึกฮัมโบลต์: หมึกฮัมโบลต์อาศัยอยู่ในมหาสมุทร ตั้งแต่ระดับความลึก 200 – 700 เมตร เป็นที่รู้กันว่าหมึกฮัมโบลต์จะขึ้นไปยังน้ำตื้นในตอนกลางคืนเพื่อล่าหาอาหาร โดยพวกมันสามารถล่าได้เพียงลำพังหรือเป็นกลุ่มหลายพันตัว เมื่ออยู่รวมกันเป็นฝูง พวกมันจะวิ่งตามเหยื่อที่มีขนาดใหญ่กว่าและกลืนกินเร็วกว่าเหยื่อตัวเล็ก อาหารของพวกมันประกอบด้วยปลาตัวเล็ก สัตว์น้ำที่มีเปลือกแข็ง หมึก และโคพีพอดเป็นส่วนใหญ่ หมึกฮัมโบลต์กับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลง: แม้การขึ้นมาหาอาหารบนน้ำตื้นจะเป็นพฤติกรรมโดยปกติของหมึกชนิดนี้ แต่หมึกฮัมโบลต์กำลังเผชิญกับสภาพแวดล้อมที่กำลังเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอันมาจากภาวะโลกร้อน การขยายตัวของโซนออกซิเจนต่ำในมหาสมุทรซึ่งเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ […]

Continue Reading

วิดีโอกลุ่มเด็กถูกขังในกรง ‘ไม่ใช่’ กลุ่มเด็กชาวอิสราเอลที่ถูกจับเป็นตัวประกัน

ท่ามกลางเหตุการณ์ความไม่สงบระหว่างอิสราเอลและปาเลสไตน์ มีผู้คนบริสุทธิ์มากมายที่ตกอยู่ในอันตรายและกำลังรอความช่วยเหลือ โดยมีโพสต์เกี่ยวกับกลุ่มบุคคลที่รอการช่วยเหลือมากมายในโซเชียลมีเดีย แต่เราพบว่าวิดีโอบางส่วนก็เป็นข้อมูลเท็จ โดยล่าสุด เราพบวิดีโอพร้อมข้อกล่าวอ้างว่ากลุ่มเด็กชาวอิสราเอลถูกกลุ่มฮามาสจับเป็นตัวประกัน และถูกขังอยู่ในกรง โพสต์บนโซเชียลมีเดีย ผู้ใช้ Instagram รายหนึ่งได้โพสต์วิดีโอกลุ่มเด็กเล็กที่โดนขังอยู่ในกรง พร้อมคำบรรยายภาพที่แปลได้ว่า “กลุ่มเด็กชาวอิสราเอลถูกกลุ่มฮามาสจับตัวไปและขังไว้ในกรง นี่เป็นการกระทำที่โหดร้ายมาก แต่จะคาดหวังอะไรจากพวกป่าเถื่อนได้ล่ะ #StandWithIsrael #UnitedAgainstTerror #WeStandWithIsrael #TerrorismMustStop #istandwithisrael” Source | Archive และยังพบวิดีโอดังกล่าวแพร่กระจายอยู่บน Twitter (X) เช่นเดียวกัน โดยวิดีโอดังกล่าวมีการรับชมไปกว่าหนึ่งแสนครั้ง และมีการแชร์ต่อบนแพลตฟอร์มอย่างกว้างขวาง Source | Archive ตรวจสอบข้อเท็จจริง เราได้ดำเนินการตรวจสอบหาที่มาของวิดีโอดังกล่าวโดยใช้ฟีเจอร์ Reverse Image Search และพบบทความจาก Snopes ที่ได้ตรวจสอบข้อเท็จจริงวิดีโอนี้ จากบทความดังกล่าว เราได้พบทวีตของเว็บไซต์ตรวจสอบข้อเท็จจริงในภาษาฮิบรูอย่าง FakeReporter.net ที่ได้ชี้แจงว่าวิดีโอดังกล่าวมีการเผยแพร่ก่อนเหตุการณ์โจมตีครั้งล่าสุดในอิสราเอล เมื่อวันที่ 7 ตุลาคมที่ผ่านมา Archive Archive แม้วิดีโอดังกล่าวจะไม่สามารถรับชมได้บน TikTok ต้นทางแล้ว แต่ Mazloum Fiba […]

Continue Reading

วิดีโอไวรัลบิดเบือนสถานการณ์สภาพอากาศในฟิลิปปินส์

หลังจากพายุไซโคลนเซาลาและไหขุ่ยเคลื่อนตัวเข้าฟิลิปปินส์ช่วงในเดือนสิงหาคมที่ผ่าน ก็มีโพสต์บนโซเชียลมีเดียเกี่ยวกับสภาพอากาศอันรุนแรงของประเทศฟิลิปปินส์แพร่กระจายเป็นจำนวนมาก แต่เราพบว่ามีบางโพสต์ที่ชวนให้เข้าใจผิด เราจึงดำเนินการตรวจสอบข้อเท็จจริงวิดีโอที่ชวนให้เข้าใจผิดเหล่านี้ซึ่งสร้างขึ้นโดยใช้ฟุตเทจต่างๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์จริง โพสต์โซเชียลมีเดีย วิดีโอไวรัลที่เผยแพร่บนโซเชียลมีเดีย พร้อมข้อกล่าวอ้างว่าเป็นสภาพอากาศปัจจุบันในฟิลิปปินส์ในเดือนกันยายน โดยวิดีโอประกอบด้วยคลิปพายุทอร์นาโดที่รุนแรง พายุไซโคลน ฝนตกหนัก และฟ้าผ่า อย่างไรก็ตาม หลังจากตรวจสอบ เราพบว่าวิดีโอดังกล่าวนั้นชวนให้เข้าใจผิดและมีข้อมูลที่ไม่ถูกต้องอยู่ วิดีโอดังกล่าวถูกแชร์บนทั้ง Facebook และแพร่กระจายบน Whatsapp ในต่างประเทศอีกด้วย ที่มา | ลิงก์ถาวร ตรวจสอบข้อเท็จจริง คลิปวิดีโอที่รวบรวมฟุตเทจจากหลายๆ แหล่งที่มา: เมื่อเราดำเนินการตรวจสอบหาที่มาของฟุตเทจต่างๆ ภายในคลิปวิดีโอดังกล่าว เราพบว่ามีบางฟุตเทจในวิดีโอที่เป็นไวรัลดังกล่าวไม่ได้มาจากสถานการณ์สภาพอากาศปัจจุบันในฟิลิปปินส์ แต่เป็นการรวบรวมวิดีโอจากหลายๆ ที่มาในประเทศต่างๆ ซึ่งบางส่วนมาจากเหตุการณ์ในอดีตที่ไม่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ปัจจุบันในฟิลิปปินส์ โดยการรวมฟุตเทจต่างๆ ในคลิปวิดีโอดังกล่าวนั้นมีการดัดแปลงเพื่อสร้างความรู้สึกที่ดูรุนแรงเกินความเป็นจริงและสร้างความเข้าใจผิดเกี่ยวกับสถานการณ์สภาพอากาศในปัจจุบัน องค์ประกอบต่างๆ ในวิดีโอที่มีการดัดแปลง คลิปในช่วง 10 วินาทีแรกในวิดีโอไวรัลนั้นมาจากวิดีโอของช่อง YouTube ที่ขึ้นชื่อในด้านการสร้างวิดีโอที่ตัดต่อเกี่ยวกับสภาพอากาศและภัยพิบัติทางธรรมชาติต่างๆ ในวิดีโอด้านบน จะเห็นว่ามีพายุทอร์นาโดอยู่ด้านหลังอาคารแห่งหนึ่ง แต่ในวิดีโอจริงซึ่งบันทึกขึ้นในปี 2016 ที่แจ็กสันวิลล์บีช ฟลอริดา สหรัฐอเมริกา ไม่มีฉากพายุทอร์นาโดดังเช่นในคลิปไวรัลดังกล่าว แต่จะมีเฉพาะพายุที่รุนแรง ซึ่งมาจากพายุเฮอริเคนแมทธิว โดยสามารถรับชมวิดีโอจริงได้ที่นี่ และอ่านการตรวจสอบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับวิดีโอที่เกี่ยวข้องกับพายุเฮอริเคนแมทธิวได้ที่นี่ เราพบว่าอีกฟุตเทจหนึ่งในวิดีโอไวรัลนี้มาจากเหตุการณ์พายุทอร์นาโดในพื้นที่แอนโดเวอร์ รัฐแคนซัส […]

Continue Reading